آغاز عصر مدرن
معماری مدرن، ریشه در تحولاتی دارد که خاستگاه آن شهر فلورانس در شمال ایتالیا و در حدود چهارصد سال پیش از ظهور معماری مدرن بوده است. (آغاز عصر مدرن با پیدایش انسان گرایی و خردگرایی دوره رنسانس در قرن 15 میلادی همراه بوده است)
آنچه در قرون هجدهم و نوزدهم باعث احیا مفاهیم و دیدگاه های معماران رنسانس شد، همانا شکل گیری نهضت های روشنگری و نوکلاسیسیسم در اروپا بود.
بررسی معماری مدرن بدون توجه به زمینه های فکری و اجتماعی مدرنیته و تحولات متعاقب آن، همانند انسان گرایی، علم مداری، دین پیرایی، روشنگری، و انقلاب صنعتی، انقلاب کبیر فرانسه امری ابتر و ناقص خواهد بود.
جهان مدرن برخاسته از باورهای عقلی و انسان مداری است.
تفاوت مدرنیته و مدرنیسم:
مدرنیته: وضعیت و حالتی است که در تاریخ اتفاق افتاده و نوعی نگرش به هستی و زندگی است، ولی
مدرنیسم: ائدلوژی و بنا به رویکردی و فهم مدرنیته از خودش است.
زمینه های فکری و اجتماعی دوران مدرن:
1. رنسانس
2. روشنگری
میراث رنسانس شامل شکل گیری دو نهضت روشنگری و نئوکلاسیسم می باشد.
روشنگری (Enlightenment) در فرانسه قرن هجدهم رواج و به بسیاری از نقاط اروپا و امریکا سرایت نمود.
شروع روشنگری: همزمان با انقلاب انگلستان در سال 1688
پایان روشنگری: همزمان با شکست فرانسه پس از انقلاب 1815
روشنگری جنبسی فکری و نهضتی فرهنگی – اجتماعی و سیاسی که ایمان به عقل، شناخت و پیشرفت بشری با مبارزه با هر گونه خرافه از محورهای اصلی آن می باشد.
عصر روشنگری نفطه عطفی در گذر از جهان سنت به دنیای مدرن بود. به این دوره، عصر منطق نیز گفته میشود، زیرا منطبق بر اساس شواهد ملموس برای کشف حقیقت از اصول زیر بنایی این عصر محسوب می گردد.
3. نئوکلاسیسم
نئوکلاسیسم، نیمه دوم قرن هجدهم (1750-1840) مدعی نوآوری در معماری و هنر یونان باستان.
خاستگاه نئوکلاسیسم فرانسه و ایتالیا می باشد.
معماری نئوکلاسیک پیامد واکنش جدی و باستان شناسانه ی هنرمندان و معمارانی بود که در برابر تندروی های عصر باروک و افراط های روکوکو از خود نشان می دادند.
معماری نئوکلاسیک در انگلستان تحت تاثیر اندیشه ها و کارهای آندره پالادیو و تحت عنوان پالادیانیسم و در فرانسه با تفکرات پالادیانیسم معماران انگلیسی در پی یافتن اصول و مفاهیم ماندگار معماری تاریخ گرا شکل می گیرد.
مدرسه هنرهای زیبا پاریس: 1819 تاسیس شد. ( در سال 1806 توسط ناپلئون مدرسه اولیه ایجاد شده بود) بیش از پنجاه سال تاثیر گذارترین مدرسه در سطح جهان بود.
اپرای پاریس
آموزش در مدرسه هنرهای زیبای پاریس به دو دوره مقدماتی و عالی (یا دوره اول و دوم) تقسیم می شد.
دانشجویان در دوره مقدماتی که حدود 2 تا 4 سال طول می کشید، با اصول و مفاهیم اولیه معماری، از جمله طراحی، نقشه کشی، پرسپکتیو، تاریخ معماری و مباحث فنی آشنا می شدند. آنها بعد از موفقیت در امتحانات مقدماتی می توانستند در دوره عالی ادامه تحصیل دهند.
اپرای پاریس: توسط شارل گارنیه و تحت تاثیر مفاهیم مدسه هنرهای زیبایی پاریس (1825-1898)
نمای این بنا را باید با نمای لوور مقایسه کرد، چون ظاهرا در ساخت آن از معماری لوور تقلیدی صورت گرفته است. فضای داخلی اپرا از لحاظ پلکان بزرگ و مواج آن با نقش و نگارهای ایتالیایی آن، تماما باروک است.
فضای داخلی اپرای پاریس یا کاخ گارنیه
